Teklif geçerlilik süresi dolduðu gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesi muvzuata uygun mudur?

Ýhaleyi Yapan Daire:  

Baþvuru Tarih ve Sayýsý:  

Baþvuruya Konu Ýhale:  

Kurumca Yapýlan Ýnceleme ve Deðerlendirme:  

                      Çevre ve Orman Bakanlýðý Devlet Su Ýþleri Genel Müdürlüðü þžanlýurfa DSÝ 15. Bölge Müdürlüðütarafýndan 27.12.2011tarihinde açýk ihale usulüile yapýlan "þžanlýurfa ve Harran Ovalarý Sulamasý Kuyu Açýlmasý ve Sisteme Yerleþtirilmesi 3. Kýsým" ihalesine iliþkin olarak Aksoy-Yaþar Tarým Teks. Gýda Sondaj Pet. Ýth. Ýhr. San. ve Tic. Ltd. þžti. – Dicle Jeoloji Ömer Faruk Kurt'un 04.06.2012tarih ve 20364sayý ile Kurum kayýtlarýna alýnan 01.06.2012tarihli dilekçe ile itirazen þikâyet baþvurusunda bulunduðu,

Ýdare tarafýndan gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayýlý Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fýkrasýnýn (a) bendi gereðince ihalenin iptali iþleminin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacaðý hususlarýna yer verilmiþtir.

Karar:  

Esas Ýnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

Ýtirazen þikâyet dilekçesinde özetle;ihalenin iþ ortaklýklarý üzerinde býrakýldýðýnýn bildirilmesinin ardýndan, isteklilerden KRS Mühendislik-Ökkeþ Çoban&Kevser Mühendislik tarafýndan ekonomik açýdan en avantajlý teklif sahibi isteklinin anahtar teknik personelinin gerekli þartý saðlamadýðý iddiasýyla idareye sunduðu þikayetin reddedildiði ve idarenin 03.04.2011 tarihli yazýsý ile iþ ortaklýklarýnýn sözleþmeye davet edildiði, bu yazýdan sonra 29.05.2012 tarihinde gönderilen 10 sayýlý yazý ile  “ön mali kontrolde iþ ortaklýðý özel ortaðý Dicle Jeoloji Ömer Faruk Kurt’un 2010 yýlýnda iþletme hesabýna göre gelirini beyan ettiði, bilanço esasýna göre defter tutmadýðýnýn tespit edildiði, 2010 yýlýna ait sunulan belgede, idari þartnamede istenilen ve yönetmelik hükümlerinde yer alan asgari oranlara iliþkin bilgilerin yer almadýðý, dolayýsýyla bilanço ve eþdeðer belge niteliðinde olmadýðý ve teklif sürelerinin zamanýnda uzatýlmamasý nedeniyle ön mali kontrolden gelen yazý üzerine ihalenin iptal edildiði”nin bildirildiði, oysa iþ ortaklýklarýnca idari þartnamenin 7 nci maddesinde istenilen bütün belgelerin teklif ekinde idareye sunulduðu, bu çerçevede özel ortak Dicle Jeoloji Ömer Faruk Kurt’un da istenen diðer belgelerle beraber 2009 yýlýna iliþkin bilanço, iþletme hesabýnýn da yer aldýðý 2010 yýlýna iliþkin Yýllýk Gelir Vergisi Beyannamesi ve idari þartnamenin 7.4.2 nci maddesinde belirtilen kriterlerin saðlandýðý ve serbest muhasebeci mali müþavir tarafýndan onaylanmýþ standart form KÝK024.1/Y numaralý tablonun da teklif ile birlikte idareye verildiði, özel ortaðýn 2010 yýlýnda iþletme hesabýna göre defter tutmasý nedeniyle, ilgili kiþinin 2010 yýlýna ait gelir ve giderlerine iliþkin bilgilerin yer aldýðý yýllýk gelir vergisi beyannamesinin teklif ekinde idareye sunulduðu, YÝÝUY. 35 inci maddedeki ve idari þartname 7.4.2 nci maddedeki kriterlerin saðlandýðý, özel ortak tarafýndan sunulan bilanço bilgileri tablosundan görüleceði üzere 2009 yýlýna ait bilanço rakamlarýna 2010 yýlý dahil edilip ortalamasý alýndýðýndan söz konusu kriterlerin saðlandýðý, diðer taraftan teklif geçerlilik sürelerinin zamanýnda uzatýlmamasýnýn da uygun bir iptal gerekçesi olmayacaðý, 4734 sayýlý Kanunun 32 nci, YÝÝUY’nin 55 inci maddesinde ve Kamu Ýhale Genel Tebliði’nin 16.7 nci maddesinde yer alan düzenlemeler dikkate alýndýðýnda, teklif geçerlilik süresinin ne zaman uzatýlacaðýna iliþkin baðlayýcý bir hükmün bulunmadýðý, ekonomik açýdan en avantajlý teklif sahibinin kabul etmesi þartýyla uzatýlan teklif geçerlilik süresi dolduðunda dahi sözleþmenin imzalanabileceðinin belirtildiði, idarece teklif geçerlilik süresinin uzatýlmasýna iliþkin bir talebin firmalarýna iletilmediði, bu talebin idarenin belirleyeceði bir tarihte yapýlabileceði, idarenin bu gerekçe ile ihaleyi iptal edemeyeceði iddialarýna yer verilmiþtir.

Baþvuru sahibinin iddialarýnýn deðerlendirilmesi sonucunda aþaðýdaki hususlar tespit edilmiþtir:

24.02.2012 tarihli ihale komisyon kararý ile ihalenin Aksoy-Yaþar Tarým Teks. Gýda Sondaj Pet. Ýth. Ýhr. San. ve Tic. Ltd. þžti. – Dicle Jeoloji Ömer Faruk Kurt üzerinde býrakýldýðý, buna iliþkin kesinleþen ihale kararý yazýsýnýn istekliye gönderildiði,

Kesinleþen ihale kararý bildiriminden sonra idareye isteklilerden Ökkeþ Çoban KRS Müh. Son. Ýnþ. Tic. ve Kevser Müh. Son. Mad. San. Tic. Ltd. þžti. Ortak Giriþimi tarafýndan 08.03.2012 tarihli dilekçe ile þikayet baþvurusunda bulunulduðu, bu þikayetin idarenin 15.03.2012 tarihli yazýsý ile reddedildiði,

Ýdare tarafýndan ihale iþlem dosyasýnýn ön mali kontrol birimine gönderildiði,

DSÝ Strateji Geliþtirme Baþkanlýðý'nýn DSÝ 15. Bölge Müdürlüðü'ne yazdýðý 11.05.2012 tarihli yazýda, ön mali kontrol aþamasýnda ihale sürecine iliþkin tespit edilen aykýrýlýklarýn mevzuata uygun olmadýðý ve idarece düzeltilemeyecek eksiklikler olarak deðerlendirildiðinin, idarece sözleþme imzalanmasý veya ihalenin iptal edilmesi halinde taraflarýna bilgi verilmesi gerektiðinin bildirildiði,

Bunun üzerine ihale yetkilisi tarafýndan 28.05.2012 tarihinde ihaleyi iptal etmek yönünde iþlem yapýldýðý ve ihalenin iptaline iliþkin gerekçeli kararýn baþvuru sahibi istekliye 29.05.2012 tarihinde bildirildiði,

þžikâyetçinin 04.06.2012tarihinde Kurum kayýtlarýna alýnan dilekçesi ile doðrudan iptale karþý itirazen þikâyet baþvurusunda bulunduðu,

Anlaþýlmýþtýr.

Ýptal gerekçeleri ile sýnýrlý olarak yapýlan inceleme sonucunda aþaðýdaki hususlar tespit edilmiþtir:

                      DSÝ Strateji Geliþtirme Baþkanlýðý'nýn DSÝ 15. Bölge Müdürlüðü'ne yazdýðý 11.05.2012 tarihli yazýda, ön mali kontrol aþamasýnda ihale sürecine iliþkin tespit edilen aykýrýlýklar arasýnda idarenin iptal gerekçesi olarak kullandýðý ve yukarýda belirtilen iki hususa iliþkin olarak yapýlan tespitler;

"1. Ýhale tarihinin 27.12.2011 olduðu, idari þartnamenin 26.3 üncü maddesinde geçici teminat mektuplarýnýn geçerlilik tarihinin 24.04.2012 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafýndan belirleneceði düzenlemesinin bulunduðu, oysa teklif geçerlilik tarihinin 05.04.2012 ve geçici teminat tarihinin de 05.05.2012 tarihinden önce olmamak üzere olmasý gerektiði, ihale iþlem dosyasýnýn ön mali kontrol birimine 18.04.2012 tarihinde ulaþtýðý, idarece isteklilere yapýlmýþ bir teklif geçerlilik süresi uzatma talebinin veya isteklilerden bu talebin kabul gördüðüne iliþkin bir yazýþmanýn dosyada bulunmamasý nedeniyle geçerli teklif kalmadýðý, geçici teminat geçerlilik tarihinde yapýlan hata neticesinde geçici teminatýn da kalmamýþ olabileceðinin düþünüldüðü, ancak bu konuda tespit yapýlamadýðý, isteklilerin 24.04.2012 tarihini baz alarak mektup sunmuþ olmalarý halinde idarenin bu tarihten önce uzatma talebinde bulunmasý ve isteklilerce de kabul etmesinin gerekli olduðu,

2. Dicle Jeoloji-Ömer Faruk Kurt'un belgeleri incelendiðinde, isteklinin 2009 yýlýna ait bilanço rasyolarýný ve gelir tablosunun sunduðunun, ancak 2010 yýlýna ait bilanço ve gelir tablosunu sunmadýðýnýn, bunun yerine serbest meslek kazancýný sunduðunun görüldüðü, isteklinin 2010 yýlýnda iþletme hesabýna göre gelirini beyan ettiðinin anlaþýldýðý, teklif dosyasýnda sunduðu belge incelendiðinde, "iþletme hesabýnda defter tutanlar ile serbest meslek erbabýna iliþkin performans bilgileri"ni sunmuþ olduðu ve içeriðinde sadece gelir ve gider bilgilerinin yer aldýðýnýn tespit edildiði, sonuç olarak bilanço esasýna göre defter tutulmadýðý, idari þartnamede istenilen ve Yönetmelik hükümlerinde yer alan asgari oranlara iliþkin bilgilerin yer almadýðý, bu bilgilere iþletme esasýna göre düzenlenen 2010 yýlý yýllýk gelir vergisi beyannamesi ile ulaþýlamayacaðý, dolayýsýyla verilen belgelerin bilanço veya eþdeðer belgeler niteliðinde sayýlamayacaðý dikkate alýndýðýnda, idarece gerçekleþtirilen iþlemin hatalý bir iþlem olduðu, isteklinin elenmesi gerekirken üzerine ihale býrakýldýðýnýn düþünüldüðü"

þžeklindedir.

Anýlan yazýnýn sonunda ön mali kontrol birimince idareye, yukarýda belirtilen hususlarýn mevzuata uygun olmadýðý ve idarece düzeltilemeyecek eksiklikler olarak deðerlendirildiði, idarece sözleþme imzalanmasý veya ihalenin iptal edilmesi halinde taraflarýna bilgi verilmesi gerektiði bildirilmiþtir.

Ön mali kontrol incelemesi neticesinde, ihale yetkilisi ihaleyi iptal etmek yönünde iþlem gerçekleþtirmiþtir.

                      Baþvuru sahibi istekliye bildirilen 28.05.2012 tarihli iptal kararýnda ihalenin iptal gerekçesi,  "ihale yetkilisi tarafýndan; Strateji Geliþtirme Dairesi Baþkanlýðý tarafýndan yapýlan 11.05.2012 tarih ve 199762 sayýlý ön mali kontrolde, Dicle Jeoloji Ömer Faruk Kurt'un 2010 yýlýnda iþletme hesabýna göre gelirini beyan ettiði, bilanço esasýna göre defter tutmadýðý tespit edilmiþtir. 2010 yýlýna ait sunulan belgenin, idari þartnamede istenilen ve yönetmelik hükümlerinde yer alan asgari oranlara iliþkin bilgilerin yer almadýðý dolayýsýyla bilanço ve eþdeðer belge niteliðinde olmadýðý ve teklif sürelerinin zamanýnda uzatýlmamasý nedeni ile ön mali kontrolden gelen yazý üzerine ihale iptal edilmiþtir."þeklinde belirtilmiþtir.

                      Baþvuru sahibi istekli deðerlendirme dýþý býrakýlma gerekçesine ve dolayýsýyla iptal gerekçesine itiraz etmektedir.

                      Ýdari þartnamenin 7.4.2 maddesinde, isteklinin ihalenin yapýldýðý yýldan önceki yýla ait yýl sonu bilançosu veya eþ deðer belgeleri istenilmiþ, madde metninde istenilen kriterleri bir önceki yýlda saðlayamayanlarýn, son üç yýla kadar olan belgelerini sunabilecekleri, bu durumda, belgeleri sunulan yýllarýn parasal tutarlarýnýn ortalamasý üzerinden yeterlik kriterlerinin saðlanýp saðlanmadýðýna bakýlacaðý düzenlenmiþtir (EK-2.8, 42). Ýhale dokümaný kapsamýnda KÝK024.1/Y nolu Bilanço Bilgileri Tablosu Standart Formunun da bulunduðu görülmüþtür.

                  Baþvuru sahibi isteklinin teklif dosyasý incelendiðinde, iþ ortaklýðýnýn özel ortaðý durumundaki Dicle Jeoloji Ömer Faruk Kurt'un (EK-2.10-44), 2009 yýlý bilançosunun bulunduðu, standart form Bilanço Bilgileri Tablosu'nun 2009 yýlý bilançosundaki verilere uygun þekilde doldurulduðu, aranýlan kriterlerin 2009 yýlý için saðlandýðý, ancak 2008 yýlýna iliþkin rakamlarýn 2009 bilançosunda "sýfýr" olarak gösterildiði ve ihalenin yapýldýðý yýldan önceki yýl olan 2010 yýlýna iliþkin olarak ise bilançonun ya da standart formun sunulmadýðý, yýllýk gelir vergisi beyannamesinin sunulduðu, bu belgede mevzuatýn bilançolarda aradýðý yeterlik kriterlerine iliþkin verilerin bulunmadýðý, tek baþýna 2009 yýlý bilançosunun da mevzuat uyarýnca yeterli sayýlamayacaðý tespit edildiðinden isteklinin bu gerekçe ile deðerlendirme dýþý býrakýlmasý gerektiði yönündeki ön mali kontrol birimi tespitinin yerinde olduðu, ihale üzerinde býrakýlan baþvuru sahibi isteklinin bu gerekçe ile deðerlendirme dýþý býrakýlmasý gerektiði sonucuna ulaþýlmýþtýr. Ancak ihalede bu isteklinin deðerlendirme dýþý býrakýlmasýnýn ardýndan ihalede aþaðýdaki tabloda gösterilen geçerli 4 teklifin kaldýðý dikkate alýndýðýnda, ihalenin bu gerekçe ile iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadýðý sonucuna varýlmýþtýr.

                  Diðer taraftan, teklif geçerlilik süresine iliþkin olarak ön mali kontrol birimince yapýlan deðerlendirme, "oysa teklif geçerlilik tarihinin 05.04.2012 ve geçici teminat tarihinin de 05.05.2012 tarihinden önce olmamak üzere olmasý gerektiði,"  þeklindedir.Ancak ihale tarihi, 27.11.2011 olup idari þartnamenin 24.1 inci maddesi uyarýnca bu tarihten itibaren 90 takvim günlük teklif geçerlilik süresinin son günü 25.03.2012 Pazar günüdür, geçici teminat mektubu süresi de idari þartnamenin 26.3 üncü maddesi uyarýnca, 24.04.2012 tarihinden önce olmamak üzere istekliler tarafýndan belirlenecektir. Ýdarece belirlenen 24.04.2012 tarihi, teklif geçerlilik süresinin son günü olan 25.03.2012 tarihini izleyen günden itibaren 30 takvim günü sonrasýný ifade etmektedir. Dolayýsýyla 4734 sayýlý Kanun'un 35 inci maddesine göre, tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak koþuluna uygun olarak süre belirlenmiþtir.

                  Bu nedenle ön mali kontrolün teklif geçerlilik süresinin ve geçici teminat süresinin yanlýþ belirlendiði yönündeki tespitinin uygun olmadýðý sonucuna varýlmýþtýr. Ancak, ihale iþlem dosyasýnda teklif geçerlilik sürelerinin dolmasýndan önce ya da sonra teklif geçerlilik sürelerinin uzatýlmasýnýn talep edildiðine iliþkin bilgi ve belge bulunmadýðý görülmüþtür.

                  Ýhalede kalan 4 geçerli teklifin geçici teminat mektuplarýnýn süreleri aþaðýdaki gibidir:

                  Ön mali kontrol biriminin idareye yazý yazdýðý 11.05.2012 tarihinde geçerli teklif sahibi isteklilerin teminat mektuplarýnýn geçerlilik sürelerinin dolmadýðý görülmüþtür.

                  Yapým Ýþleri Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'nin "Tekliflerin geçerlilik süresi" baþlýklý 55 inci maddesinde, "(1) Tekliflerin geçerlilik süresi; tekliflerin tahmini deðerlendirme süresi, þikayete iliþkin süreler, ihale kararýnýn onaylanmasý ile sözleþme imzalanmasýna kadar geçecek süre ve benzeri hususlar dikkate alýnarak belirlenir ve bu süre ihale dokümanýnda belirtilir.

                  (2) Ýdarece ihtiyaç duyulmasý halinde bu süre, teklif ve sözleþme koþullarý deðiþtirilmemek ve isteklinin kabulü kaydýyla, en fazla ihale dokümanýnda belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatýlabilir."hükmü öngörülmüþtür.

                  Kamu Ýhale Genel Tebliði'nin"Teklif geçerlilik süresinin dolmasýndan sonra sözleþme yapýlmasý" baþlýklý 16.7 nci maddesinde, "Kesinleþen ihale kararý bildirildikten sonra þikayet baþvurusunda bulunulmasý veya dava açýlmasý nedeniyle ihale sürecinin uzamasý sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanýnda öngörülen süre kadar uzatýldýðý ve bu sürenin de dolduðu, buna raðmen sözleþmenin imzalanamadýðý durumlarda; Ýhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleþmenin imzalanmasý ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açýdan en avantajlý teklif sahibi veya ekonomik açýdan en avantajlý ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri þartýyla, sözleþme imzalanabilir. Ýdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleþme imzalayýp imzalamayacaðý hususu sorulmaksýzýn sadece teklif geçerlilik süresinin dolduðu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuþ olmasý nedeniyle ekonomik açýdan en avantajlý teklif sahibi veya ekonomik açýdan en avantajlý ikinci teklif sahibinin sözleþmeyi imzalama zorunluluðu bulunmadýðýndan, sözleþmeyi imzalamayan istekliler hakkýnda geçici teminatýn irat kaydedilmesine ve yasaklamaya iliþkin hükümler uygulanmayacaktýr."  þeklinde açýklama bulunmaktadýr.

                  Bu çerçevede, teklif geçerlilik süresinin dolmasý gerekçesinin de incelenen ihalede iptal gerekçesi olarak belirlenmesinin mevzuata uygun olmadýðý sonucuna varýlmýþtýr.

                  Sonuç olarak ön mali kontrol birimince ihale üzerinde býrakýlan isteklinin teklifinin deðerlendirme dýþý býrakýlmasý gerektiði yönündeki tespitin mevzuata uygun olduðu, geçici teminat mektuplarýnýn sürelerine iliþkin ön mali kontrol birimince bir tespitin yapýlamadýðýnýn belirtildiði, tespit edilen hususlarýn ardýndan idareden sözleþmenin imzalanmasý veya ihalenin iptal edilmesi yönünde idarece alýnacak kararýn taraflarýna bildirilmesinin istenildiði, idarenin ihaleyi iptal etmek yönünde takdir yetkisini kullandýðý, ancak bu yetki mutlak ve sýnýrsýz olmayýp kamu yararý ve hizmet gerekleri ile sýnýrlý olduðu dikkate alýnarak ihalenin iptal gerekçelerinin yukarýda tespit edildiði þekilde mevzuata uygun olmadýðý anlaþýldýðýndan ihale yetkilisinin ihalenin iptaline iliþkin iþleminin iptali gerekmektedir.

Açýklanan nedenlerle, 4734 sayýlý Kanunun 65 inci maddesi uyarýnca bu kararýn teblið edildiði veya teblið edilmiþ sayýldýðý tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara Ýdare Mahkemelerinde dava yolu açýk olmak üzere;

Ýdarenin ihalenin iptaline iliþkin kararýnýn iptaline,

Oyçokluðu ile karar verildi.