İhaleden önce hazırlanan kira şartnamesinde otoparka ait elektrik ve su tüketim bedellerinin kiracı tarafından ödeneceği belirtilmesine rağmen kira sözleşmesinde bu hüküm değiştirilerek bu bedellerin belediye tarafından karşılanacağı belirtilmiş ve elektrik tüketim bedelleri Belediyenin ... Elektrik Dağıtım A.Ş. den olan alacaklarından düşülmek suretiyle Belediye tarafından karşılanmıştır. Dolayısıyla elektrik tüketim bedellerinin Belediye tarafından karşılanması hem kira şartnamesine hem de Belediyenin hak ve menfaatlerine aykırılık teşkil etmektedir.
Bu itibarla; sorumlu iddialarının reddedilerek kiralanan yerlerin elektrik tüketim bedellerinin kiracı tarafından ödenmesi gerekirken belediyenin alacaklarından mahsup edilmesi sonucu kamu zararına neden olunduğundan, 26 sayılı İlamın 5. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE oybirliğiyle,
Kamu İdaresi Türü Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı 2017
Dairesi 6
Dosya No 44665
Tutanak No 48164
Tutanak Tarihi 8.7.2020
Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar
Konu: Kira şartnamesine aykırı sözleşme düzenlenmesi.
2- 26 sayılı ilamın 5’ inci maddesinde; Belediyenin mülkiyetinde olup kiraya verilen otopark için ihaleye çıkılmadan önce hazırlanan şartnamede, elektrik tüketim giderlerinin kiracı tarafından ödeneceği hükmüne yer verilmesine rağmen, ihaleyi kazanan müstecir ile imzalanan sözleşmede, şartnameye aykırı olarak söz konusu giderlerin Belediye tarafından karşılanacağının belirlendiği, buna istinaden de, elektrik fatura bedellerinin Belediyenin ... Elektrik Dağıtım A.Ş.’den olan Belediye Tüketim Vergisi ve Yangın Sigorta Vergisi alacaklarından mahsup edilmesi suretiyle karşılanması neticesinde kamu zararında bulunulduğu gerekçesiyle toplam ... TL’ ye tazmin hükmü verilmiştir.
İlamda Üst Yönetici sıfatıyla sorumlu tutulan ...’ in vermiş olduğu temyiz dilekçesinde özetle; “Sayıştay 6. Dairesinin Kararının 5.Maddesi usul ve yasaya aykırı olduğu,
Şöyle ki; 13 Temmuz 2005 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 5393 Sayılı Belediye Kanununun 14. Maddesinin b bendinde;
“Belediye, mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla; Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onanınım yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir; sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir, mabetlerin yapımı, bakımı, onarımını yapabilir, kültür ve tabiat varlıkları ile tarihi dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onanınım yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir. Gerektiğinde, sporu teşvik etmek amacıyla gençlere spor malzemesi verir, amatör spor kulüplerine ayni ve nakdî yardım yapar ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan öğrencilere, sporculara, teknik yöneticilere ve antrenörlere belediye meclisi kararıyla ödül verebilir. Gıda bankacılığı yapabilir. ” demekte olduğu,
... Belediyesince, 2908 sayılı Dernekler Yasasının 57. maddesi hükmüne göre kurulmuş bir dernek olan ... Belediye Spor Kulübü Derneğine Belediye Yasasının kendisine verdiği yetki çerçevesinde destek verildiği; ilçede yaşayan çocuk ve gençlerin sportif faaliyetlerde bulunması, sağlıklı bir yaşam sürdürmeleri, ruhsal ve bedensel açıdan tam bir kişilik sahibi olarak ve sosyal ilişkilerini güçlendirerek toplumda yerlerini almalarını sağlamak gibi sosyal bir amacı düşünerek bu desteğin verildiği,
Bilindiği üzere Spor Kulüpleri yardım almadan varlıklarını ve faaliyetlerini uzun süre devam ettiremediği, ... Belediyesinin kendi bünyesinde bulunan bu spor kulübüne yardım etmezse, kulüpte kayıtlı bulunan ve spor yapan yüzlerce çocuk ve gencin başıboş kalacağı ve istenmeyen yollara sapabileceği,
... Belediye Spor Kulübü Derneğinin ayni ve nakdi yardıma ihtiyacının olduğu, Yapılan nakdi yardımın, tamamen sporun faydaları düşünülerek, çocuk ve gençlere faydalı olmak amacıyla yapıldığı ve de Yasalarda ayni-nakdi yardım yapılamaz gibi yasaklayıcı bir hükmün bulunmadığından hareketle, belediyenin var oluş amacı doğrultusunda toplumsal faydalar dikkate alınarak sözleşmeye ve mevzuata uygun olarak dernek adına elektrik faturasının ödenmesi şeklinde konulmuş hüküm nedeniyle ödeme yapıldığı ve bunun da kamu zararı oluşturmadığı,
Yukarıda belirtilen tüm nedenlerle Temyize konu edilen Sayıştay 6. Dairesinin 13.12.2018 tarih ve 26 sayılı İlamının hukuka, yasaya ve gerçeklere ve dahi hakkaniyete aykırı olduğu ve müştereken ve müteselsilen faizleri ile birlikte tahsiline dair tazmin kararının kaldırılması gerektiğini ifade etmişlerdir.
26 sayılı ilamın 5’ inci maddesine yapılan temyiz talebine savcılık tarafından mütalaa verilmemiştir.
İşbu dosyada mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
26 sayılı ilamın 5’ inci maddesinde; Belediyenin mülkiyetinde olup kiraya verilen otopark için ihaleye çıkılmadan önce hazırlanan şartnamede, elektrik tüketim giderlerinin kiracı tarafından ödeneceği hükmüne yer verilmesine rağmen, ihaleyi kazanan müstecir ile imzalanan sözleşmede, şartnameye aykırı olarak söz konusu giderlerin Belediye tarafından karşılanacağının belirlendiği, buna istinaden de, elektrik fatura bedellerinin Belediyenin ... Elektrik Dağıtım A.Ş.’ den olan Belediye Tüketim Vergisi ve Yangın Sigorta Vergisi alacaklarından mahsup edilmesi suretiyle karşılanması neticesinde kamu zararında bulunulduğu gerekçesiyle toplam ... TL için tazmin hükmü verilmiştir.
2886 sayılı Devlet ihale Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 2’nci maddesinde; “Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır. ” denilerek ihalelerin istekliler arasında rekabetin sağlanmasına olanak tanıması ve açıkça anlaşabilir olması gerektiği belirtilmiştir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun;
“Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde; “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.” denilmekte,
“Kamu zararı” başlıklı 71’ inci maddesinde ise;
“Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.” hükümleri yer almaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesi;
“Belediye Başkanının görev ve yetkileri şunlardır:
a)Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak,…….
e)Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek.’' şeklinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre belediyenin taşınmaz mallarının belediyenin hak ve menfaatini koruyacak şekilde idare edilmesi Belediye Başkanının görevleri arasında sayılmıştır.
Belediye meclisinin 01.02.2012 tarih ve 18 no’lu kararıyla ... Belediyesi sınırları içerisinde Kasımpaşa Mahallesi Ertuğrul Caddesi Hükümet Meydanında bulunan otoparkın kiralanmasına karar verilmiş olup buna ilişkin ihaleye çıkılmadan hazırlanan ihale şartnamesinin 13’üncü maddesinde aynen; “Kiralanacak taşınmaz için elektrik, su gider ve masrafları abonelikleri kiracıya aittir. ” ifadesine yer verilmiştir.
Söz konusu yerin kiralanmasına ilişkin ihaleyi kazanan ... Belediye Spor Kulübü Derneği ile 12.11.2011 tarihinde yapılan ve kira müddeti 10 yıl olan Kira Sözleşmesinin 8’ inci maddesinde aynen;
"Kiralanan tesislerin su ve elektrik ücretleri gibi giderler, tesise yapılacak olan tüm harcamalar belediye tarafından karşılanır. ” denilerek şartnameye aykırı bir hükme yer verilmiş, buna istinaden de elektrik tüketim bedelleri belediyenin ... Elektrik Dağıtım A.Ş.’ de olan alacakları karşılığında mahsup edilmiştir.
Bu husus ihalede açıklık ve rekabet ilkesine aykırılık oluşturmaktadır. Çünkü ihaleye teklif veren istekliler elektrik abonelik bedellerini kendilerinin ödeyeceğini öngörerek teklif vermektedirler.
Belediye Başkanı gerek 5393 sayılı Kanun’un 38’inci maddesine aykırı hareket etmesi gerekse de şartnameye aykırılık teşkil eden kira sözleşmesini Belediye adına imzalayan kişi olması sebebiyle sorumlu tutulmuştur.
Dilekçi savunmasında bir önceki savunmasını tekrarlamıştır. Savunmasında özetle; 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinde yer alan ''...gerektiğinde, sporu teşvik etmek amacıyla gençlere spor malzemesi verir, amatör spor kulüplerine ayni ve nakdî yardım yapar ve gerekli desteği sağlar” hükmü gereği, belediyenin bünyesinde bulunan spor kulübüne destek verilerek ilçede yaşayan çocuk ve gençlerin sportif faaliyetlerde bulunmasının amaçlandığını ve bunun Belediye Kanunu ile belediyelere verilen bir görev olduğunu ifade etmişse de;
Sözü edilen spor kulübü profesyonel spor kulübüdür. Oysa 5393 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesine göre sadece amatör kulüplere ayni veya nakdi olarak destek sağlanabilmektedir. Ayrıca bahse konu spor kulübüne sağlanan destek değil kira şartnamesindeki hükümlerin sözleşme aşamasında değiştirilerek kiracının ödemesi gereken fatura bedellerinin Belediye tarafından karşılanmasıdır.
İhaleden önce hazırlanan kira şartnamesinde otoparka ait elektrik ve su tüketim bedellerinin kiracı tarafından ödeneceği belirtilmesine rağmen kira sözleşmesinde bu hüküm değiştirilerek bu bedellerin belediye tarafından karşılanacağı belirtilmiş ve elektrik tüketim bedelleri Belediyenin ... Elektrik Dağıtım A.Ş. den olan alacaklarından düşülmek suretiyle Belediye tarafından karşılanmıştır. Dolayısıyla elektrik tüketim bedellerinin Belediye tarafından karşılanması hem kira şartnamesine hem de Belediyenin hak ve menfaatlerine aykırılık teşkil etmektedir.
Bu itibarla; sorumlu iddialarının reddedilerek kiralanan yerlerin elektrik tüketim bedellerinin kiracı tarafından ödenmesi gerekirken belediyenin alacaklarından mahsup edilmesi sonucu kamu zararına neden olunduğundan, 26 sayılı İlamın 5. maddesiyle verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE oybirliğiyle,
Karar verildiği 08.07.2020 tarih ve 48164 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.