Kararda, kamu ihale mevzuatýna göre teklifte önemli olduðu idarece tespit edilen bileþenlerin aþýrý düþük teklif sorgulamasý yazýsýnda belirtilmesi gerekirken, ilgili istekliye teblið edilen mezkûr yazýda söz konusu bileþenlere yer verilmemesi nedeniyle hangi maliyet bileþenlerinin inceleneceði hususunun belirli olmamasý nedeniyle istekli firma tarafýndan yapýlan aþýrý düþük teklif açýklamasýnýn deðerlendirilmesinin mümkün olmadýðý ve aþýrý düþük teklif sorgulamasý iþleminin kamu ihale mevzuatýna uygun olarak idare tarafýndan yeniden yapýlmasý gerektiði sonucuna varýlmýþtýr
Toplantý No : 2013/002
Gündem No : 64
Karar Tarihi : 07.01.2013
Karar No : 2013/UH.II-105
þžikayetçi:
Tortamýþlar Nakliyat Gýda Tem. San.Ve Ticaret. Ltd. þžti., AKINCILAR MAH. KIZILAY SOK. NO : 1 MANÝSA
Ýhaleyi Yapan Daire:
Isparta Devlet Hastanesi Baþhekimliði, Keçeci Mahallesi Doðancý Yokuþu 32100 ISPARTA
Baþvuru Tarih ve Sayýsý:
12.12.2012 / 41066
Baþvuruya Konu Ýhale:
2012/145003 Ýhale Kayýt Numaralý “Isparta 2.Basamak Saðlýk Kurumlarý 2013 Yýlý Malzeme Dahil Yemek Piþirme, Daðýtýmý Ve Sonrasý Hizmetleri” Ýhalesi
Kurumca Yapýlan Ýnceleme ve Deðerlendirme:
Isparta Devlet Hastanesi Baþhekimliðitarafýndan 12.11.2012 tarihinde açýk ihale usulü ile yapýlan "Isparta 2.Basamak Saðlýk Kurumlarý 2013 Yýlý Malzeme Dahil Yemek Piþirme, Daðýtýmý ve Sonrasý Hizmetleri" ihalesine iliþkin olarak Tortamýþlar Nakliyat Gýda Tem. San. ve Tic. Ltd. þžti.nin 03.12.2012 tarihinde yaptýðý þikâyet baþvurusunun, idarenin 05.12.2012 tarihli yazýsý ile reddi üzerine, baþvuru sahibince 12.12.2012 tarih ve 41066 sayý ile Kurum kayýtlarýna alýnan 11.12.2012 tarihli dilekçe ile itirazen þikâyet baþvurusunda bulunulmuþtur.
Baþvuruya iliþkin olarak 2012/4706 sayýlý þikâyet dosyasý kapsamýnda yapýlan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiþtir.
Karar:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
Ýtirazen þikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde býrakýlan firma tarafýndan teklif edilen fiyatýn açýklanmasýnýn mümkün olmadýðý ve söz konusu firmaya ait aþýrý düþük teklif açýklamasýnýn kamu ihale mevzuatýna uygun olmadýðý iddialarýna yer verilmiþtir.
Baþvuru sahibinin iddialarýnýn deðerlendirilmesi sonucunda aþaðýdaki hususlar tespit edilmiþtir:
Ýdari þžartname'nin "Ýhale konusu iþe iliþkin bilgiler" baþlýklý 2'nci maddesinde,
"2.1. Ýhale konusu hizmetin;
a) Adý: Isparta 2.Basamak Saðlýk Kurumlarý 2013 yýlý Malzeme Dahil Yemek Piþirme, Daðýtýmý ve Sonrasý Hizmetleri
b) Miktarý ve türü: Hizmetin miktarý ve türü ekte yer almaktadýr.
c) Yapýlacaðý yer: Isparta Devlet Hastanesi ve ek binalarý, Isparta Kadýn Doðum ve Çocuk Hastalýklarý Hastanesi, Eðirdir Kemik Ekl. Hast. Ted. ve Reh. Hastanesi, Yalvaç Devlet Hastanesi, þžarkikaraaðaç Devlet Hastanesi…"düzenlemesi,
"Kýsmi teklif verilmesi"baþlýklý 20'nci maddesinde,
"20.1. Bu ihalede kýsmi teklif verilebilir.
20.2. Kýsmi teklif verilebilecek kýsýmlarýn listesi ekte belirtilmiþtir."düzenlemesi,
Ýdari þžartname ekinde ve birim fiyat teklif cetveli örneðinde belirtilen baþvuru konusu ihaleye iliþkin kýsýmlar aþaðýdaki gibidir:
1. Kýsým: Isparta Devlet Hastanesi (Baþvuru konusu kýsým) |
2. Kýsým: Isparta Kadýn Doðum ve Çocuk Hastalýklarý Hastanesi |
3. Kýsým: Eðirdir Kemik Eklem Hastalýklarý Hastanesi |
4. Kýsým:Yalvaç Devlet Hastanesi |
5. Kýsým: þžarkikaraðaç Devlet Hastanesi |
Ayný þžartname'nin "Teklif fiyata dahil olan giderler"baþlýklý 25'inci maddesinde,
"25.1. vergi(KDV Hariç), resim, harç ve benzeri giderler, teklif fiyata dahil edilecektir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artýþ olmasý ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluþmasý hallerinde, teklif edilen fiyatýn bu tür artýþ ya da farklarý karþýlayacak payý içerdiði kabul edilir. Yüklenici, bu artýþ ve farklarý ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diðer giderler aþaðýda belirtilmiþtir:
25.3.1.
Sözleþmenin uygulanmasý sýrasýnda, ilgili mevzuat gereðince yapýlacak ulaþým, sigorta vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.
Malzeme dahil yemek hazýrlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazýrlama ve daðýtým hizmeti personel çalýþtýrýlmasýna dayalý hizmet alýmý olarak deðerlendirilmeyecektir. Ancak, personel çalýþtýrýlmasýna dayalý olmayan bir hizmet alýmýna iliþkin ihale dokümanýnda haftalýk çalýþma saatlerinin tamamýný idarede geçirecek personel sayýsýnýn belirlenmesi hallerde teklif fiyata dahil giderler arasýnda iþçilik gideri yer alýr. (Kamu Ýhale Genel Tebliði md. 78.3)
Ýþçilere Teknik þžartnamede belirtildiði þekilde giyecek verilecek olup giyim bedeli teklif fiyata dahil edilecektir.
25.4. Sözleþme konusu iþin bedelinin ödenmesi aþamasýnda doðacak Katma Deðer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatý çerçevesinde Ýdare tarafýndan yükleniciye ayrýca ödenir.
25.5. Kýsa vadeli sigorta prim oranlarý belirtilecektir.
Personelin iþ kazalarý ile meslek hastalýklarý sigortasý prim oraný %1 (bir) olarak tespit edilmiþtir." düzenlemesi yer almaktadýr.
Baþvuru sahibi Ortak Giriþimin, söz konusu ihalenin beþ kýsmý için de teklif verdiði, 30.11.2012 tarihli ihale komisyonu kararýna göre ihalenin hiçbir kaleminin baþvuru sahibinin üzerinde býrakýlmadýðý ve söz konusu isteklinin sadece ihalenin ekonomik açýdan en avantajlý ikinci teklif sahibi konumunda olduðu 1'inci kýsmýna yönelik olarak itirazen þikâyet baþvurusunda bulunduðu anlaþýlmaktadýr.
Baþvuru sahibinin iddiasý, ihalenin 1'inci kýsmý üzerinde býrakýlan firma tarafýndan teklif edilen fiyatýn açýklanmasýnýn mümkün olmadýðý ve söz konusu firma tarafýndan yapýlan aþýrý düþük teklif açýklamasýnýn kamu ihale mevzuatýna uygun olmadýðý hakkýndadýr.
Baþvuru konusu ihale yukarýda da aktarýlan Ýdari þžartname düzenlemesinde görüldüðü üzere bir malzeme dâhil yemek hazýrlama ve daðýtýmý ihalesidir. Kamu Ýhale Genel Tebliði'nin 78.3 numaralý maddesine göre malzeme dâhil yemek hazýrlama ve daðýtýmý ihaleleri personel çalýþtýrýlmasýna dayalý bir hizmet alýmý olarak deðerlendirilmemektedir.
Ayný Teblið'in 79.4 numaralý maddesinde personel çalýþtýrýlmasýna dayalý hizmet alýmý ihalelerinde, kâr hariç yaklaþýk maliyet tutarýnýn üzerindeki tekliflerin aþýrý düþük teklif olarak kabul edilmeyeceði ve dolayýsýyla da kâr hariç yaklaþýk maliyet tutarýnýn altýnda kalan tekliflerin aþýrý düþük teklif olarak kabul edileceði açýklanmakla birlikte, mezkûr Teblið'de, malzeme dâhil yemek hazýrlama ve daðýtýmý ihalesi gibi personel çalýþtýrýlmasýna dayalý olmayan bir ihalede aþýrý düþük tekliflerin nasýl tespit edileceði hususunda net bir metot belirlenmemiþtir.
Ancak istikrar kazanmýþ Kamu Ýhale Kurulu kararlarýna göre personel çalýþtýrýlmasýna dayalý olmayan ihalelerde de kâr hariç yaklaþýk maliyet tutarýnýn altýnda kalan teklifler, aþýrý düþük teklif olarak kabul edilmekte ve yaklaþýk maliyet hesabýnda idarece kâr oraný belirlenmemiþ olmasý hâlinde bu oran, Hizmet Alýmý Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'nin "Yaklaþýk maliyetin hesaplanmasý ve güncellenmesi" baþlýklý 9'uncu maddesinin üçüncü fýkrasýnda belirtilen azami yüklenici kârý oraný olan %20 olarak kabul edilmektedir.
Bu doðrultuda, ihale iþlem dosyasýnda bulunan yaklaþýk maliyet tespit cetvelinde yüklenici kârýna iliþkin olarak idarece herhangi bir oran belirtilmediði görüldüðünden, idare tarafýndan ihalenin baþvuru konusu 1'inci kýsmý için tespit edilen yaklaþýk maliyetten %20 oranýndaki yüklenici kârý hariç býrakýldýðýnda elde edilen tutar 3.291.912,50 TL olmaktadýr.
Baþvuru konusu ihalede yukarýda belirtilen tutarýn altýnda teklif veren geçerli teklif sahibi tek istekli Ýlarya Gýda Yemek Hiz. Tem. Ýnþ. Taah. Tic. ve San. Ltd. þžti.dir.
Konuyla ilgili olarak ihalenin 1'inci kýsmý üzerinde býrakýlan Ýlarya Gýda Yemek Hiz. Tem. Ýnþ. Taah. Tic. ve San. Ltd. þžti.nin 23.11.2012 tarihli yazý ile aþýrý düþük teklif sorgulamasýna tabi tutulduðu belirlenmiþtir. Söz konusu yazýda,
"…ihalesi için vermiþ olduðunuz teklif üzerinde yapýlan incelemede yaklaþýk maliyetimize göre teklifinizin aþýrý düþük olduðu tespit edilmiþtir.
4734 sayýlý Kamu Ýhale Kanunu'nun 38. maddesi uyarýnca bu konudaki açýklamanýzý 29.11.2012 tarihi saat 16:00'ya kadar yazýlý olarak idaremize bildirmenizi, aksi halde teklifiniziz deðerlendirme dýþý býrakýlacaðý…"ifadeleri yer almaktadýr. Bahsi geçen yazýnýn ekinde herhangi bir belge bulunmamaktadýr.
Ýlarya Gýda Yemek Hiz. Tem. Ýnþ. Taah. Tic. ve San. Ltd. þžti.nin aþýrý düþük teklif açýklamasý 29.11.2012 tarihini taþýmaktadýr ve söz konusu açýklama idarece kabul edilmiþtir.
Ancak yukarýda görüldüðü üzere, aþýrý düþük teklif sorgulamasýna iliþkin 31.07.2012 tarihli yazýda, teklif bileþenleri hakkýndaki açýklamalarýn 4734 Sayýlý Kamu Ýhale Kanunu'nun "Aþýrý Düþük Teklifler" baþlýklý 38'inci maddesinde yer alan hüküm uyarýnca yapýlmasý gerektiði ifade edilmektedir.
Hizmet alýmý ihalelerinde isteklilerce yapýlacak aþýrý düþük teklif açýklamalarý ile ilgili olarak Hizmet Alýmý Ýhaleleri Uygulama Yönetmeliði'nin "Aþýrý düþük teklifler" baþlýklý 59'uncu maddesinde,
"(1) Ýhale komisyonu verilen tekliflerden, diðer tekliflere veya yaklaþýk maliyete göre teklif fiyatý aþýrý düþük olanlarý tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediði süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduðunu tespit ettiði bileþenler ile ilgili ayrýntýlarý yazýlý olarak ister.
(2) Ýhale komisyonu;
a) Verilen hizmet ve yapým yönteminin ekonomik olmasý,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin iþin yerine getirilmesinde kullanacaðý avantajlý koþullar,
c) Teklif edilen iþin özgünlüðü,
hususlarýnda belgelendirilmek suretiyle yapýlan yazýlý açýklamalarý dikkate alarak, aþýrý düþük teklifleri deðerlendirir. Bu deðerlendirme sonucunda, açýklamalarý yeterli görülmeyen veya yazýlý açýklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. Ýhale komisyonunca reddedilmeyen aþýrý düþük teklifler, geçerli teklif olarak dikkate alýnýr.
(3) Aþýrý düþük tekliflerin tespiti ve deðerlendirilmesinde; Kamu Ýhale Kurumu tarafýndan aþýrý düþük tekliflerin tespiti, deðerlendirilmesi ve ekonomik açýdan en avantajlý teklifin belirlenmesi amacýyla sýnýr deðer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlenmiþ ise ihale komisyonu bu düzenlemeyi esas alýr.
(4) Aþýrý düþük teklif deðerlendirmesinde tekliflerin, asgari maliyet yanýnda sözleþme giderlerini karþýlayýp karþýlamadýðý da dikkate alýnýr."hükmü,
Kamu Ýhale Genel Tebliði'nin"Hizmet alýmý ihalelerinde aþýrý düþük tekliflerin deðerlendirilmesi"baþlýklý 4 üncü fýkrasýnda,
"79.4. Ýhale komisyonu tarafýndan, personel çalýþtýrýlmasýna dayalý hizmet alýmý ihaleleri ile personel çalýþtýrýlmasýna dayalý olmamakla birlikte ihale dokümanýnda personel sayýsýnýn belirlendiði ve haftalýk çalýþma saatinin tamamýnýn idarede kullanýlacaðý hizmet alýmý ihalelerinde asgari iþçilik maliyeti, sözleþme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diðer maliyet kalemleri, bunlar dýþýnda kalan hizmet alýmý ihalelerinde ise ihale dokümanýnda belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alýnmak suretiyle tekliflerin deðerlendirilmesi yapýlarak 4734 sayýlý Kanunun 38 inci maddesi uyarýnca teklifi aþýrý düþük görülen isteklilerden iþin niteliðine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileþenleri ile ilgili açýklama istenecektir. Ýdarelerce aþýrý düþük tekliflere yönelik açýklama istenmesine iliþkin yazýda, teklifte önemli olduðu tespit edilen bileþenlerin belirtilmesi ve açýklama için isteklilere üç (3) iþ gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir…"açýklamasý vardýr.
Yukarýda aktarýlan hüküm ve açýklamada görüldüðü üzere, idarelerce ilgili isteklilere teblið edilen aþýrý düþük teklif açýklamasý istenilmesine iliþkin yazýda, teklifte önemli olduðu "idarece"tespit edilen bileþenlerin belirtilmesi gerekmekte iken baþvuru konusu ihalede idare tarafýndan ilgili istekliye teblið edilen aþýrý düþük teklif sorgulamasýna iliþkin yazýda söz konusu bileþenlere yer verilmediði görülmüþtür.
Dolayýsýyla kamu ihale mevzuatýna göre teklifte önemli olduðu idarece tespit edilen bileþenlerin aþýrý düþük teklif sorgulamasý yazýsýnda belirtilmesi gerekirken, ilgili istekliye teblið edilen mezkûr yazýda söz konusu bileþenlere yer verilmemesi nedeniyle hangi maliyet bileþenlerinin inceleneceði hususunun belirli olmamasý nedeniyle Ýlarya Gýda Yemek Hiz. Tem. Ýnþ. Taah. Tic. ve San. Ltd. þžti. tarafýndan yapýlan aþýrý düþük teklif açýklamasýnýn deðerlendirilmesinin mümkün olmadýðý ve aþýrý düþük teklif sorgulamasý iþleminin kamu ihale mevzuatýna uygun olarak idare tarafýndan yeniden yapýlmasý gerektiði sonucuna varýlmýþtýr.
Sonuç olarak, yukarýda mevzuata aykýrýlýklarý belirtilen iþlemlerin düzeltici iþlemle giderilebilecek nitelikte iþlemler olduðu tespit edildiðinden, aþýrý düþük teklif sorgulamasý iþleminin kamu ihale mevzuatýna uygun olarak idare tarafýndan yeniden yapýlmasý ve bu aþamadan sonraki iþlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleþtirilmesi gerekmektedir.
Açýklanan nedenlerle, 4734 sayýlý Kanunun 65 inci maddesi uyarýnca bu kararýn teblið edildiði veya teblið edilmiþ sayýldýðý tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara Ýdare Mahkemelerinde dava yolu açýk olmak üzere;
Anýlan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fýkrasýnýn (b) bendi gereðince düzeltici iþlem belirlenmesine,
Oyçokluðu ile karar verildi.