Birden fazla cihazın alımını kapsayan mal alım ihalesinde, parçaların aynı marka veya aynı fabrikanın üretiminin olmasının istenmesi mevzuata aykırılık teşkil eder mi?

İhaleyi Yapan Daire:

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

                      Süleyman Demirel Üniversitesi   Rektörlüğü   İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından 10.08.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Diş Ünitleri Alımıâ€� ihalesine ilişkin olarak Güney Diş Deposu Tic. ve San. A.ş�.'nin 09.07.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 19.07.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin   02.08.2010 tarih ve 18153 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.08.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

Karar:

Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;

                      1) İdarece hazırlanan Diş Üniti Teknik ş�artnamesi A'nın “Genel Özelliklerâ€� başlıklı bölümünün 8 inci maddesi, “Koltukâ€� başlıklı bölümünün 1 inci ve 9 uncu maddelerinin, “Ayak pedalıâ€� başlıklı bölümünün 3 üncü maddesinin rekabeti engellediği,

                      2) Diş Üniti Teknik ş�artnamesi A'nın “Temel Özelliklerâ€� başlıklı bölümünde yer alan “Diş üniti, hekim tedavi tableti, hasta koltuğu, kreşuar grubu, asistan tableti, ışık sistemi, ayak pedalı, hekim taburesinden oluşacak, tamamı aynı fabrikanın üretimi ve aynı marka olacaktır.â€� şeklindeki düzenlemenin bilimsel bir açıklamasının bulunmadığı,

                      3) Diş Üniti Teknik ş�artnamesi B'nin tek markayı işaret ettiği,

İddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

                      1) Başvuru sahibinin 1 inci iddiasına ilişkin olarak:

                      İtirazen şikayet dilekçesinde; idarece hazırlanan Diş Üniti Teknik ş�artnamesi A'nın “Genel Özelliklerâ€� başlıklı bölümünün 8 inci maddesinde yer alan “Ünit, koltuk gövdesi ve sırtlığı tamamen enjeksiyon alüminyumdan imal edilmiş olacak döşemeleri asepsis (mikrop barındırmayan), kimyasal maddelerden kolay etkilenmeyen, temizlenmesi kolay, dikişsiz, suni deriden, kolçak ve tablet parçalan yüksek kaliteli poliüretandan üretilmiş olmalıdır. Metal bölümler aynı ton renkle boyanmış olmalıdır. Yüzey kaplama alanları hijyen açısından dayanıklı, kimyasallara karşı yüksek dirençli, toz tutmayan, zamanla parlaklığını kaybetmeyen yüzeyi gözeneksiz kolay temizlenebilen ve pürüzsüz uzun ömürlü olan ABS den üretilmiş olmalı. PVC olmamalıdır.â€� düzenlemesinin rekabeti daralttığı ve söz konusu maddenin; “Ünit, koltuk gövdesi ve sırtlığı tamamen korozyona dayanıklı metalden imal edilmiş olacak, döşemeleri asepsis (mikrop barındırmayan), kimyasal maddelerden kolay etkilenmeyen, temizlenmesi kolay, dikişsiz, suni deriden üretilmiş olmalıdır. Metal bölümler aynı ton renkle boyanmış olmalıdır. Yüzey kaplama alanları hijyen açısından dayanıklı, kimyasallara karşı yüksek dirençli, toz tutmayan, zamanla parlaklığını kaybetmeyen yüzeyi gözeneksiz kolay temizlenebilen ABS veya Plastikten imal edilmiş olmalıdır.â€� şeklinde değiştirilmesinin rekabet koşullarını sağlayacağı,

                      “Koltukâ€� başlıklı bölümünün 1 inci maddesinde yer alan; “Elektrikli sonsuz dişli sistem olacaktır. Sırtlık ile oturma yeri hareket halinde hastayı rahatsız etmeyecek ve kaymasını engelleyecek şekilde senkronize hareket edecektir.â€� düzenlemesinin rekabeti daralttığı ve söz konusu maddenin “Koltuk motorları elektrohidrolik veya Elektrikli sonsuz dişli sistem olacaktır. Sırtlık ile oturma yeri hareket halinde hastayı rahatsız etmeyecek ve kaymasını engelleyecek şekilde senkronize hareket edecektir.â€� şeklinde değiştirilmesinin rekabet koşullarını sağlayacağı,

                      “Koltukâ€� başlıklı bölümünün 1 inci maddesinde yer alan; “Koltuk sırtlığı hasta yapısına ve kliniğe göre geniş veya dar sırtlık olarak seçilebilme imkanı sağlanmalıdır.â€� düzenlemesinin rekabeti daralttığı ve söz konusu maddenin koltuk sırtlığının hasta yapısına ve kliniğe göre geniş veya dar sırtlık olarak seçilebilme ifadesinin objektif bir değerlendirme olmadığı, sırtlığın koltukta sabit olduğu, hasta yapısına göre değiştirme özelliğinin olmadığı, kliniğe göre seçim yapılabilmeli ifadesi objektif bir değerlendirme olmadığı gerekçesiyle teknik şartnameden çıkartılması gerektiği,

                      “Ayak pedalıâ€� başlıklı bölümünün 3 üncü maddesinde yer alan; “Ayak pedalı horizontal ve vertikal yönde çalışan olmak üzere iki farklı tipte seçilebilir özellikte olmalıdır.â€� düzenlemesinin rekabeti rekabeti daralttığı ve söz konusu maddenin; “Ayak pedalı horizontal ve vertikal yönde çalışabilir olmalıdır.â€� şeklinde değiştirilmesinin rekabet koşullarını sağlayacağı iddia edilmektedir.

                      Konu ile ilgili olarak 17.08.2010 tarihinde bir akademik kurumdan teknik görüş istenmiş, 26.08.2010 tarihinde Kurum kaydına alınan teknik görüşte; “Ek-1 ‘de yer alan zeyilname ile değişik Ek-2 ‘ de yer alan Diş Üniti Teknik ş�artnamesi A’ nın, “Genel Özellikler” başlıklı bölümünün 8 inci maddesi; (“Ünit, koltuk gövdesi ve sırtlığı tamamen enjeksiyon alüminyumdan imal edilmiş olacak, döşemeleri asepsis (mikrop barındırmayan), kimyasal maddelerden kolay etkilenmeyen, temizlemesi kolay, dikişsiz, suni deriden, kolçak ve tablet parçalan yüksek kaliteli poliüretandan üretilmiş olmalıdır. Metal bölümler aynı ton renkte boyanmış olmalıdır. Yüzey kaplama alanları hijyen açısından dayanıklı, kimyasallara karşı yüksek dirençli, toz tutmayan, zamanla parlaklığını kaybetmeyen yüzeyi gözeneksiz kolay temizlenebilen ve pürüzsüz uzun ömürlü olan ABS den üretilmiş olmalı, PVC olmamalıdır.) incelendiğinde “Ünit koltuk gövdesi ve sırtlığının tamamen enjeksiyon alüminyumdan imal edilmiş olması gerekmektedir.” ifadesinde, ünit foteyinin sağlam ve ağır yüke karşı dirençli olması gereken kısmının enjeksiyon alüminyumdan yapılmış olması istenmiştir. Alüminyum, üretici tarafından yumuşak ve kolay işlenebilirlik açısından tercih edilmektedir. Kullanıcı açısından bu kısmın dayanıklı ve sağlam olması önemlidir. Bazı ünitierde bu kısımlar korozyona dayanıklı çelikten yapılmaktadır. Hasta potansiyeli çok olan ve yoğun bir şekilde kullanılan ünitierde bu kısımların sağlam ve dayanıklı olması, kolay deforme olmaması ve kırılmaması için çelik olması istenir. Alüminyum enjeksiyonlu ünitierin, fazla hasta kapasitesi olmayan (muayenehane gibi) yerlerde kullanılması daha uygundur.

                      “Kolçak ve tablet parçaları yüksek kaliteli poliüretandan üretilmiş olmalıdır” ifadesi incelendiğinde kolçak ve tablet kısmının ayrı değerlendirilmesi uygun bulunmuştur. Kolçak kısmı, döşeme yıpranmasının en çok görüldüğü yer olması sebebi İle poliüretandan olmasının tercih sebebi olabileceği düşünülmüştür. Alüminyum üzeri boyalı tabletlerin zaman içerisinde boyalan bozulmakta ve metal sertliğinden dolayı çiziklerinin kapanmaması nedeniyle asepsisin ve antisepsinin sağlanması zor olabilmektedir. ABS maddelerden üretilen kısımlarda asepsisin ve antisepsinin sağlanması daha kolaydır. Koltuk sırtlığı hasta yapısına ve kliniğine göre geniş veya dar sırtlık olarak seçilebilme imkanı vermektedir ancak her hastaya göre sırtlığın değiştirilmesinin pratik olmadığı ve “Ayak Pedalı” başlıklı bölümün 3 üncü maddesinde yer alan ” horizontal ve vertikal yönde çalışan olmak üzere iki farklı tipte seçilebilir özellikte olmalıdır” maddesindeki horizontal ifadesi ünitfrv sırt kısmının yatay dikey hareketini, vertikal ifadesi ise koltuğun aşağı yukarı hareketini tanımlar ve iki kısmın da kumandası ayak pedalında bulunur. Ayak pedalının ası! görevi bu hareketleri sağlamak olduğundan horizontal ve vertikal yönde çalışabilir ifadesi gereksizdir Ancak sabit ya da kabloyla hareketli olup olmaması tercih sebebi olabilir. Sonuç olarak mevcut şartnamenin rekabeti kısıtlayacağı nitelikte olduğu ve yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak bu maddelerde belirtilen özelliklerin tekrar düzenlenmesinin rekabeti arttırıcı sonuç doğuracağı düşünülmüştür.â€�ifadelerine yer verilmiştir.

                      Alınan teknik görüş yer alan gerekçeler doğrultusunda, idarece hazırlanan teknik şartnamenin rekabeti daralttığı sonucuna varılmıştır.

                      2) Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak:

                      İddia ile ilgili olarak alınan teknik görüşte “Diş Üniti Teknik ş�artnamesi A ‘nın “Temel Özellikler” başlıklı bölümünde “aynı fabrika üretimi ve aynı marka” şeklinde getirilen şartın bilimsel/fonksiyonel açıklaması bulunmaktadır. Diş Üniti çalışma ortamına ve çalışma şekline bağlı bir bütün olarak düşünülmelidir. Muayenehanede tek bir hekimin kullanacağı ünit ile hastanelerde çok farklı kişilerin değişerek kullanacağı ünitin aynı özellikleri taşıması beklenemez. Tek hekimin kullandığı alanlarda ekipman daha özenli kullanılacağından yıpranma ve bozulma daha az olacaktır, hastane veya fakültelerde çalışma ortamının yoğunluğu ve çok farklı kişilerin bazen de özensiz çalışması nedeniyle ekipmanların daha sağlam ve dayanıklı olmasının yanında teknik bakım, yedek parça ve tek firmayla çalışma bakımından kolaylık sağlayacağı bir gerçektir.â€� ifadelerine yer verilmiştir.

                      Anılan teknik görüşte yer alan gerekçeler doğrultusunda başvuru sahibinin diş üniti, hekim tedavi tableti, hasta koltuğu, kreşuar grubu, asistan tableti, ışık sistemi, ayak pedalı, hekim taburesinin tamamı aynı fabrikanın üretimi ve aynı marka olacağı şeklindeki düzenlemenin bilimsel bir açıklamasının bulunmadığı yönündeki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

                      3) Başvuru sahibinin 3 üncü iddiasına ilişkin olarak:

                      İddia ile ilgili olarak alınan teknik görüşte; “Diş Üniti Teknik ş�artnamesi B ‘nin tek markayı işaret etmediği ancak şartnamenin “Eğitim Amaçlı Diş Üniti Gene! Teknik özellikleri” başlıklı bölümünün 4 üncü, “Tedavi Tableti” bölümünün i ve 12 nci, “Kreşuarâ€� bölümünün 3 üncü, “Işık Sistemi” bölümünün 3 üncü maddelerinin rekabeti daralttığı görülmüştür. Teknik özellikler kısmının 4 üncü maddesinde belirtilen özelliklerin her marka ünite ait olabileceği düşünülmüştür. Tedavi Tableti 1 ve 12 inci maddelerde belirtilen hususlar da tercih sebebi olabilir ve her markada bulunabilir. Işık sisteminin 3.maddesi incelendiğinde halojen lambalı sistemlerin yaygın olarak kullanılması, tamiratı daha kolay ve yedek parçasının daha ucuz olması tercih sebebiyken lambanın sık ampul değişimi gerektirmesi, ısınmanın fazla olması gibi dezavantajları vardır. LED sistemlerinde ısınmanın az ve uzun ömürlü olması gibi avantajların yanında daha pahalı olması ve yedek parça maliyetinin fazla olması gibi dezavantajları bulunmaktadır. Dolayısıyla ihtiyaca yönelik seçim yapılması gerekir.

                      Yukarıda belirtilen görüşler değerlendirildiğinde şikayet dilekçesinde yer alan bazı hususların yerinde olduğu ve belirtilen özellikler dikkate alınarak teknik şartnamenin tekrar düzenlenmesi gerektiği kanısına varılmıştır.â€� ifadelerine yer verilmiştir.

                      Alınan teknik görüş yer alan gerekçeler doğrultusunda, idarece hazırlanan teknik şartnamenin rekabeti daralttığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.